Edward Pas
(°Londerzeel 1904, +Moerzeke 1980)

- Schilder van landschappen, dorpsgezichten en stillevens.
- Onderwijzer.
- Vestigt zich in 1918 in Moerzeke.
- Leerling van zijn oom Edouard Van Esbroeck.
- Aanvankelijk schilder van dorpsgezichten en Scheldelandschappen met een oeuvre dat nauw aansluit bij de School van Dendermonde. Schildert later stillevens en bloemstukken in een feller koloriet, vaak met gebruikmaking van het paletmes.

'Op stap door Moerzeke met kunstschilder Edward Pas', zo luidt de titel van het nieuwe jaarboek van de Hamse heemkring Osschaert.
Het boek is een artistieke wandeling geworden door Moerzeke, het dorp waar de in 1980 overleden Edward Pas uit Londerzeel net na de Eerste Wereldoorlog op 14-jarige leeftijd kwam wonen. In het Scheldedorp werd de kunstschilder in de eerste plaats een bekend figuur als onderwijzer meester Pas.
Zoon Paul beschreef in het jaarboek van de heemkundige kring de geschiedenis van Moerzeke op basis van de schilderijen van zijn vader. 'Hij trouwde hier in het dorp en kreeg acht kinderen', getuigt Paul.'Moerzeke werd de grote inspiratiebron voor zijn schilderijen. Mijn vader was een echte landschapsschilder en ondermeer daarom komt Moerzeke heel vaak in zijn oeuvre aan bod. Dit jaarboek heeft natuurlijk in de eerste plaats een heemkundige waarde en daarom ben ik gaan vorsen in de geschiedenis van Moerzeke. Op die manier ben ik een amateurhistoricus.'
'Mijn activiteiten in de Gentse gidsenvereniging Gandante gaven me het idee om een wandeling te maken door Moerzeke, aan de hand van vaders schilderijen. Naar aanleiding van een retrospectieve tentoonstelling ontstond ruim vijf jaar geleden al het idee om dit boek te schrijven.'
Liefhebbers van klassieke schilderijen met landschappen, dorpszichten en stillevens als onderwerp, zullen zeker hun gading kunnen vinden in dit jaarboek. Het oeuvre van Edward Pas (1904-1980) sluit heel nauw aan bij de Dendermondse Schilderschool. Waar Pas aanvankelijk vooral dorpsgezichten en Scheldelandschappen schilderde, ging zijn aandacht later uit naar stillevens en bloemstukken in een veel feller koloriet, vaak op doek gezet met een paletmes.

Bron: Het Nieuwsblad (11 februari 2010)

Het is mij een groot genoegen als voorzitter van de Vlaams-nationale socio-culturele vereniging 't Moleken vzw, dit prachtige boek over Edward Pas te mogen inleiden. Aanleiding tot het verschijnen van dit boek is het inrichten van een hulde - tentoonstelling over het leven en werk van wijlen kunstschilder en dorpsonderwijzer Edward Pas. Dit initiatief - dat in de lijn ligt van de doelstellingen van 't Moleken - groeide uit tot de uitgave van een boek dat als een degelijk en blijvend cultuurwerk zal getuigen van onze aanhankelijkheid met "Meester Pas" zijn dorp en zijn werk. Deze kunstuitgave wil dan ook een blijk van erkentelijkheid zijn en een blijvend geschenk van onze vereniging in samenwerking met het Davidsfonds van Moerzeke en het Maurits Tilleyfonds van Hamme. Voor het tot stand komen van dit werk zijn wij bijzondere dank verschuldigd aan alle leden van de werkgroep: Willy Peelman (voorzitter van het Davidsfonds), Cyriel Van Mullem (voorzitter van het Maurits Tilleyfonds), Karine Ost, Hilda Pas, Frans Willocx, Georges Vermeire, Henri Ost, Armand De Graef, Marc van Wezemael, Alex Bouters en Victor Suy. Het opzet van dit boek is niet een volledige en allesomvattende levensbeschrijving van de schilder en een grondige beschouwing van zijn werk te geven. Het is veeleer de bedoeling dat diegenen die dit kijkboek doorbladeren door enige uitleg beter het werk van Edward Pas zouden begrijpen en waarderen. Het ganse boek is trouwens zo opgevat dat zowel door woord als door beeld een impressie wordt gegeven van de kunstenaar. Aan de hand van zijn landschappen - stuk voor stuk documenten van het schilderachtige Scheldedorp van weleer - en van de heemkundige teksten van Marc Van Wezemael kuieren we door het Moerzeke van Edward Pas. De realisatie van het boek dat voor ons ligt, was maar mogelijk door een gezamelijke inspanning van velen. In het bijzonder danken wij de familie Pas, de schrijvers van getuigenissen, de heer Cyriel Van Mullem voor de biografie en de heer Guido Sijs die het boek samenstelde en vorm gaf. Wij wensen alle lezers meer dorpsfierheid toe en waardering voor wat "Meester Pas" ons heeft nagelaten.

Bron: Woord vooraf door Marcel Verschelden uit "Het Moerzeke van Edward Pas" (Cyriel Van Mullem-Guido Sijs)